Gilowice

Nazwę miejscowości wójt żywiecki Andrzej Komoniecki (ok. 1658-1729) w Dziejopisie żywieckim tłumaczy następująco: „Gilowice nazwane, iż w tym polu koło rzeki, gdzie wieś osadzona, gilów ptaków najwięcej bywało i gnieździło się”.

W ramach kolonizacji na prawie niemieckim, tzw. magdeburskim, lokowano Żywiec oraz niektóre okoliczne wsie, w tym zapewne Gilowice, za czym może przemawiać pierwotne nazewnictwo wsi – Gigersdorf sue Gerowicz, użyte w spisie świętopietrza. 

Inne podania i legendy głoszą, że pochodzenie nazwy miejscowości związane jest z tym:

[…]  iż ludzie tej wsi chodząc do kościołów w parafii Mucharza, a potem Żywca ubierali się pstro jak gile, a tamtejsi mieszkańcy nazywali ich „pstre gile”-
inaczej gilowianie.

[…] iż w tej wsi urodził się wielki uczony Paweł Gilowiski, kaznodzieja kalwiński, organizator zaborów w Krakowie i Wilnie, autor kazań, traktatów religijnych oraz katechizmu chrześcijańskiego z 1579 roku.

[…] iż Miejscowości w Polsce, których nazwy mają końcówkę  „-ice”, są osadami rolniczymi z czasów piastowskich. W naszym regionie były
to Wilkowice, Łodygowice, Lachowice i Gilowice.